Authentiek toetsen van communicatieve vaardigheden: video-annotatie als oplossing
Deze onderwijstip is een rapportage van een competitief onderwijsinnovatieproject van 2017
Wat?
Authentiek toetsen richt zich op het evalueren van vaardigheden en inzichten van studenten in een situatie die (in grote) mate overeen komt met de toekomstige beroepspraktijk. Authentieke evaluatie verwacht van studenten dat ze competenties aantonen op een manier waarop professionals deze competenties in de dagelijkse realiteit aanwenden. Deze evaluatiemethode vraagt tevens om voldoende mogelijkheden tot authentieke oefenmomenten waarin de student in een veilige context (deel)vaardigheden kan aanleren en hierover kan reflecteren (formatief toetsen). In veel gevallen worden hiertoe real-life situaties gesimuleerd (bv., via rollenspelen). Deze oefenmomenten hebben een grote meerwaarde in het leerproces, maar brengen ook enkele uitdagingen met zich mee, zoals:
- Er is vaak weinig tijd om dergelijke oefenmomenten in te bouwen.
- Het is niet haalbaar om tijdens die momenten feedback te geven op individuele prestaties, zeker niet in grote groepen.
- Studenten ervaren deze oefenmomenten niet altijd als een veilige leeromgeving waarin voldoende ruimte is om te oefenen en fouten te maken, waardoor leereffecten vaak niet optimaal zijn.
Innoverende tools kunnen hiertoe een zinvol alternatief bieden.
Het competitieve onderwijsinnovatieproject “Authentiek toetsen van communicatieve vaardigheden: video-annotatie als oplossing’ zet in op het uitwerken van video-annotatie als innovatieve tool. Centraal in het project staat het uitwerken van een didactische werkvorm die kan ondersteund worden door gebruik te maken van een online video-annotatietool. De didactische werkvorm omvat drie essentiële componenten: (1) De student filmt de authentieke situatie waarin hij/zij de gevraagde vaardigheden demonstreert (2) Peers en/of docent geven specifieke feedback op de gepresenteerde vaardigheden aan de hand van het videomateriaal. (3) De student reflecteert aan de hand van de gekregen feedback en het videomateriaal over zijn/haar eigen prestaties.
Hoe?
Binnen dit project maken we momenteel gebruik van de gratis tool VideoAnt (https://ant.umn.edu/). Deze tool laat toe om op specifieke punten in de video een opmerking te plaatsen. Daarnaast kan je ook reageren op elkaars opmerkingen waardoor er een dialoog kan ontstaan.
VideoAnt is één van de vele gratis beschikbare tools die we hebben overwogen binnen dit project. Na het opsommen van de gewenst functionaliteiten hebben we deze keuze gemaakt. Een kanttekening bij deze tool is dat er momenteel geen integratie mogelijk is met de elektronische leeromgeving. De tool werkt immers enkel met video's die opgeladen zijn via YouTube, waarbij het belangrijk is dat studenten steeds de privacy instelling ‘verborgen’ gebruiken. Een overzicht van onze gewenste functionaliteiten en andere video-annotatietools is te vinden als bijlage.
Wie?
Dit project is opgestart in november 2017 door de hoofdpromotoren Prof. dr. Van Damme en Prof. dr. Crombez en projectbegeleider Prof. dr. Lauwerier. In samenwerking met vijf faculteiten wordt vorm gegeven aan dit project. De betrokken docenten worden ondersteund door een onderwijskundige (Astrid Vermeersch) en helpen zo om deze werkvorm op punt te zetten zodat andere docenten hier later universiteitsbreed mee aan de slag kunnen gaan.
Betrokken faculteiten:
- Psychologie en Pedagogische Wetenschappen
- Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen
- Politieke en Sociale Wetenschappen
- Farmaceutische Wetenschappen
- Diergeneeskunde
Praktijkvoorbeelden
Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen – opleiding Klinische Psychologie
Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen - opleiding Gezondheidsvoorlichting en -bevordering (GVO)
In de opleidingsonderdelen "Eerste lijn: Motivatie en zelfregulatie bij chronische gezondheidsproblemen" (3de Bachelor Klinische Psychologie) en "Individu- en groepsgerichte methoden en technieken voor gedragsbeïnvloeding" (Master GVO) leren studenten motiverende gesprekstechnieken toepassen. De studenten krijgen de theorie via hoorcolleges en online leerpaden. Daarnaast krijgen ze de opdracht om een drietal korte gesprekken te voeren met een vrijwilliger met als doel het peilen naar en oproepen van motivatie om te werken aan een ongezond gedrag zoals roken, ongezond eten, of te weinig bewegen. Deze gesprekken worden gepland in gespecifieerde periodes zodat ze aansluiten bij de toenemende complexiteit in gespreksvaardigheden waarmee de student kennismaakt via de leerpaden. De gesprekken worden gefilmd en in de video-annotatietool geladen. Elke student geeft aan twee medestudenten feedback via deze tool, en reflecteert over de eigen video en de verkregen feedback. Het lesgeversteam modereert, en kan (afhankelijk van bezetting en aantal studenten) ook feedback geven op het werk van de studenten. Op het einde van het semester schrijven de studenten een zelfreflectieverslag over hun ervaringen, hun leerproces en zaken waaraan ze in de toekomst nog kunnen werken. Deze reflectie wordt gelezen door de docent en meegenomen in de niet-periode gebonden evaluatie.
Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen – opleiding Orthopedagogiek
In het opleidingsonderdeel Klinisch-psychologische vaardigheden en diagnostiek leren de studenten gespreksvaardigheden die ze in een klinische psychologische context moeten toepassen. De studenten krijgen twee momenten om deze toepassing te oefenen. Na de eerste theorieles en practicum moeten de studenten een rollenspel spelen in een skills lab. Hier neemt elke student 10 minuten de rol van de therapeut op. Enkele studenten nemen ook de rol van de cliënt op. Deze situatie wordt gefilmd en in de video-annotatietool gebracht. De studenten worden in groepen van twee verdeeld en geven elkaar feedback via de tool. Later in het semester wordt er een tweede maal geoefend. Hier neemt opnieuw elke student de rol van de therapeut op, maar de cliënt wordt gespeeld door een figurant (dit zijn doctoraatsstudenten verbonden aan de vakgroep). Na dit gesprek moeten de studenten een reflectie schrijven over hun ervaringen, hun sterke en werkpunten, welke feedback ze hebben meegenomen naar het tweede oefenmoment en waaraan ze in de toekomst nog zullen werken.
Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen – opleiding Sociologie
In het opleidingsonderdeel ‘Inleiding tot Kwalitatief Onderzoek’ krijgen de studenten een introductie van de basisprincipes en technieken van kwalitatief onderzoek zoals toegepast in de sociale wetenschappen. Hier leren de studenten onder andere een interview afnemen. De studenten zoeken zelf een vrijwilliger die geïnterviewd wil worden. Dit gesprek wordt gefilmd en in de video-annotatietool gebracht. De studenten zijn in groepen verdeeld en geven binnen deze groep feedback aan elkaar via deze tool. Hierdoor leren ze op een empathische, kritische en constructieve manier feedback geven op sociologisch werk van medestudenten.
Faculteit Diergeneeskunde – Opleiding Dierengeneeskunde
In het opleidingsonderdeel ‘Klinische en Communicatieve Vaardigheden 1’ leren de studenten het verloop van een medisch consult in een eenvoudige context. Tijdens de lessen wordt de theorie gedoceerd en krijgen de studenten de tijd om in deze lessen de theorie reeds toe te passen via een rollenspel. De studenten verspreiden zich in het laatste deel van de les over de ruimte en voeren dit rollenspel, dit filmen ze zelf met hun smartphone. Deze video wordt in de annotatie-tool gebracht om dan na de les feedback te geven aan elkaar. Hier leren ze kritisch reflecteren over de communicatie tussen diereigenaar en dierenarts.
Meer informatie?
Indien u meer informatie wilt over dit project of een voorbeeld wil zien van concrete opdrachtomschrijvingen contacteer dan onderwijondersteuning@UGent.be
Laatst aangepast 22 mei 2023 13:31